Algemeen
Offerpot uit 14e eeuw opgediept uit pand aan Plechelmusplein
OLDENZAAL - Het pand van Kemna aan het Oldenzaalse Plechelmusplein bleek een historische vondst te bevatten: een heuse offerpot, waarschijnlijk uit de 14e eeuw. Donderdagmiddag werd de pot opgediept. En dit zat erin…
Nou, niets. Ooit wel misschien, maar dat is vergaan. De pot is dan ook waarschijnlijk zo’n 675 jaar geleden al begraven onder de fundering van het pand aan het Plechelmusplein.
Bijzonder is de vondst wel, want het is maar bij weinig bouwplaatsen dat er zoiets wordt gevonden. “Normaal zijn ze in stukken”, stelt Hugo Kuypers die als geschiedenisliefhebber met z’n metaaldetector de aanwezigheid van de pot op het spoor kwam.
Gevuld met oale groond
Archeoloog Hans Oude Rengerink had er nog wel even flink werk mee om de pot uit te graven. Vloerstenen van de historische kelder eruit, zand uitgraven, een lastige hoeksteen wegbikken… en toen kwam daar de gietijzeren pot tevoorschijn, met twee pootjes; één ontbrak. Gevuld met zand. “Met oale groond”, grapte hij.
Pot uit 1350?
Oald zijn de grond en de pot wel, maar hoe oud precies? Het vaststellen van de leeftijd ervan zou een indicatie kunnen geven van de leeftijd van de kelder die onder het pand werd aangetroffen.
Gietijzer werd vanaf de 11e eeuw gemaakt, dus de pot is sowieso jonger dan dat. Kuypers durft wel een voorzichtige schattig te maken, gezien de grootte en de vorm van de pot: waarschijnlijk is hij gemaakt rond 1350. Verder onderzoek levert wellicht meer aanwijzingen op.
Was het een offerpot?
Maar wat was het voor pot? Het zou een offerpot kunnen zijn, iets wat vaker bij bouwplaatsen is aangetroffen onder de fundering. Een heidens gebruik om het gebouw voorspoed mee te geven. “Met de kerk had dat ritueel niets te maken”, stelt Kuypers.
En dat is opmerkelijk in een pand dat aan de Plechelmusbasiliek grenst. Andere opties zijn natuurlijk ook mogelijk. Zekerheid is er niet over, maar het is wel zeker dat het een bijzondere vondst betreft in een van de oudste panden van Oldenzaal.
Over de bouwplaats
De pot werd aangetroffen tijdens de werkzaamheden die aannemersbedrijf Warmes verricht aan het historische pand aan het Plechelmusplein. Het is een van de oudste gebouwen van Oldenzaal. Eigenaar Herman Kemna laat het pand (dat ooit Kanunnikkenhuis was) in ere herstellen en Warmes voert de renovatiewerkzaamheden uit. Zo worden onder andere de getoogde kozijnen weer teruggebracht. Over de voortgang van het bouwproject is te lezen op de nieuwspagina van aannemersbedrijf Warmes: www.warmes.nl/nieuws.
